ECTRIMS 2022 in Amsterdam

ECTRIMS, het grootste internationale MS-congres voor MS-professionals. Drie dagen vol met presentaties over klinische en fundamentele onderzoeken, educational sessies en vooral heel veel netwerken. Cato Corsten, arts-onderzoeker binnen ErasMS MS-centrum Rotterdam en Marloes Bet, PHD Student PhD Student bij MS Centrum Amsterdam waren aanwezig.

“Het was een leuke en boeiende editie!”

Cato: “ECTRIMS 2022 in Amsterdam was een leuke en boeiende editie; allereerst natuurlijk door de vele interessante onderzoeken en presentaties, maar ook doordat het congres na 2 jaar digitaal, nu weer live door ging. Het was heel waardevol om de verschillende verhalen en alle nieuwe ontwikkelingen in het MS-veld te horen. Eén van de onderzoeken die mij opviel ging over het gebruik van MRI-biomarkers die gebruikt kunnen worden in de diagnostiek van MS, namelijk corticale laesies en het ‘central vein sign’. Dit onderzoek werd gepresenteerd door Alessandro Cagol in de sessie over MRI. Op MRI zijn er soms afwijkingen zichtbaar die lijken op die van MS, maar dat niet zijn: de zogenoemde ’MS-mimics’. Hierdoor kan het lastig zijn de juiste diagnose te stellen. Het onderzoek van Cagol liet zien dat met name de combinatie van corticale laesies en het ‘central vein sign’ nuttig kan zijn om op MRI-beelden MS van ‘MS-mimics’ te onderscheiden. Belangrijk is dat dit ook geldt voor patiënten in het begin van de ziekte. 

Daarnaast vond ik het onderzoek gepresenteerd door Cyrus Daruwalla over vroege niet-invaliderende relapses bij mensen met RRMS ook heel interessant. Zijn onderzoek toont aan dat deze vroege niet-invaliderende relapses geassocieerd zijn met een hoger risico op toename van invaliditeit op de lange termijn. Deze informatie is belangrijk om mee te nemen in de overwegingen en beslissingen ten aanzien van de behandeling met ziekte-onderdrukkende medicijnen. Verder was ik erg verrast door het Burning Debate, onder andere gevoerd door onze eigen Ide Smets. Deze sessie ging er over of presymptomatische MS en radiologisch geïsoleerd syndroom (RIS) dat actief gemonitord en behandeld moet worden. Hierbij werden zowel de voors als tegens besproken en dit bracht een mooie uiteenzetting met zich mee, waarbij verschillende belangrijke kanten in de diagnostiek en behandeling van MS – en de stadia daarvoor – werden belicht.“

Ervaar de evolutie

Marloes: “Ook voor wetenschappers en artsen van het MS Centrum Amsterdam, was het weer de eerste keer sinds de pandemie: In levende lijve deelnemen aan ECTRIMS, dit jaar gehouden in de RAI in Amsterdam. Na twee jaar online congressen werd er dan ook weer dankbaar gebruik gemaakt van de mogelijkheid om ideeën op een laagdrempelige manier uit te wisselen, en zo banden te versterken en samenwerkingen aan te gaan binnen het onderzoeksveld van MS. Het programma stond in het teken van Ervaar de Evolutie, en zat boordevol innovatieve presentaties, posters en leerzame sessies, zodanig dat sommige leden van het MS-centrum van sessie naar sessie moesten hollen om niks te missen.

De onderwerpen liepen uiteen van nieuwe strategieën om myeline in beeld te brengen, tot interventies om cognitieve achteruitgang te voorkomen of te verminderen. Een belangrijke thema was het in kaart brengen van hersenencellen en MS-laesies tot op het kleinste niveau van individuele cellen. Daarnaast was er veel aandacht voor biomarkers om achteruitgang in MS te kunnen voorspellen en monitoren. Zo bleken ijzer-bevattende laesies mogelijk belangrijke indicatoren van  achteruitgang, en werd ‘machine learning’ gebruikt om een symptomen-profiel van mensen met MS te maken. Ook langzame progressie was een populair onderwerp. Men benadrukte het belang om ook naar zogeheten ‘smeulende laesies’ te kijken, omdat dit type laesie cognitieve en fysieke achteruitgang zou kunnen voorspellen. Verder werden er nieuwe inzichten gedeeld over ‘progression independent from relapse (PIRA)’, oftewel achteruitgang zonder toename van klachten, wat ons in de toekomst veel zou kunnen leren over het ziektebeloop van MS.

Onder mijn persoonlijke hoogtepunten vielen onder meer ook de presentatie van dr. Alessandro Cagol, hij liet zien dat laesies in de hersenschors en afwijkingen in de centrale hoofdader kunnen helpen om MS te diagnosticeren. Verder presenteerde dr. Eva Strijbis van het MS Centrum Amsterdam een klinische trial over het stopzetten van behandeling in oudere mensen met MS die al langere tijd stabiel zijn. Tot slot toonde Tommy Broeders aan dat het MS-patiënten met cognitieve problemen meer energie kost om van ‘brain state’ te wisselen, en gaf daarmee een mogelijke reden waarom het hersennetwerk bij deze mensen minder dynamisch van aard is dan in mensen met MS zonder problemen met het geheugen en denkvermogen.

Bovenal heeft deze grootschalige bijeenkomst, twee jaar sinds de pandemie begon, aangetoond hoe cruciaal echt contact en nauwe samenwerking is voor wetenschappers om onze kennis en kunde over MS verder te ontwikkelen. We kijken nu al uit naar volgend jaar!”