ECTRIMS 2017 HIGHLIGHT

Meten of een behandeling werkt met een supergevoelige bloedtest

Op het grootste internationale MS congres wereldwijd, ECTRIMS, zijn meerdere onderzoeken gepresenteerd met veelbelovende resultaten over een nieuwe bloedtest: de zogenaamde “Neurofilament Light” (NfL) bepaling. Neurofilament is een eiwit dat met name voorkomt in de lange uitlopers van zenuwen (axonen).

Er wordt al lang onderzoek naar dit eiwit gedaan als ‘biomarker’ voor MS, bijvoorbeeld door het VUmc MS Centrum Amsterdam als onderdeel van een MS Research programmasubsidie in 2009. Dat onderzoek heeft aangetoond dat NfL verhoogd is in de hersenvloeistof van mensen met MS. Neurowetenschapper dr. Charlotte Teunissen (VUmc MS Centrum Amsterdam) vertelt: “De grote omkeer is recent gekomen door nieuwe technologische ontwikkelingen. Met supergevoelige tests (Simoa-technologie) zien we zeer mooie resultaten. De meting, die vroeger alleen mogelijk was in hersenvloeistof, kan nu namelijk worden vervangen door een bloedtest. De NfL-bloedtest kan ingezet worden om het therapeutisch effect van een medicijn te meten in individuele patiënten.

Onderzoeken gepresenteerd op ECTRIMS laten zien dat de bloedtest kan worden ingezet voor meerdere therapieën zoals fingolimod, rituximab, natalizumab en interferon-beta. In de ideale situatie wordt de NfL waarde gemeten voor start van een behandeling. Vervolgens kan het effect van de therapie met een simpele bloedafname regelmatig worden bepaald.” Het apparaat, de Simoa, is geïmplementeerd in het VUmc bij het Neurochemisch lab van Teunissen, en de bepaling wordt bijna wekelijks uitgevoerd. De bloedtest wordt nu alleen ingezet voor onderzoek, maar kan in de toekomst ook een toepassing krijgen in de reguliere patiëntenzorg. Teunissen vervolgt: “Wat het toekomstperspectief is? In de komende tijd moet duidelijk worden of NfL-meting al een therapeutisch effect kan onthullen voordat er een effect op MRI te zien is. Immers een bloedafname is minder belastend voor de patiënt, kan vaker worden gedaan en kost ook nog eens minder. Als de bloedtest inderdaad gevoeliger is dan MRI, dan kan dat betekenen dat klinische onderzoeken (trials) veel sneller uitgevoerd kunnen worden. Een ware ommekeer dus!”