Wat is het Epstein-Barr virus?
Het Epstein-Barr virus (EBV) is de veroorzaker van de ziekte van Pfeiffer en behoort tot de familie van herpesvirussen. Na een infectie houdt het virus zich levenslang schuil in een specifieke afweercel, de B-cel. Iemand die het virus bij zich draagt merkt hier meestal niets van. Maar ongemerkt kan EBV wel het afweersysteem beïnvloeden. Het onderzoek gepubliceerd in Science toont aan dat het risico op het krijgen van MS 32x hoger ligt na infectie met EBV, in tegenstelling tot andere virussen. EBV is daarmee één van de meest sterke risicofactoren voor het ontstaan van MS.
Krijgt iedereen na een infectie met het Epstein-Barr virus MS?
Nee, gelukkig niet. Onderzoek heeft aangetoond dat nagenoeg alle mensen met MS een keer in hun leven een EBV-infectie hebben doorgemaakt. Desondanks raakt ook ongeveer 90% van de gezonde mensen zonder MS geïnfecteerd met het EBV-virus. Dus verreweg de meeste volwassenen dragen het virus bij zich, maar minder dan 1% van hen ontwikkelt MS. Helaas begrijpen we nog niet precies hoe EBV hieraan bijdraagt. Daarom kunnen we ook niet voorspellen welke mensen die een EBV-infectie hebben doorgemaakt MS krijgen.
Is bekend hoe het Epstein-Barr virus bijdraagt aan het ontstaan van MS?
Hier begrijpen onderzoekers nog te weinig van. Het is bekend dat dit virus zich nestelt in het DNA van B-cellen en daarmee mogelijk het gedrag van deze afweercel beïnvloedt. Ook zijn er afweercellen inclusief B-cellen gevonden die sterker reageren op EBV in mensen met MS.
Waar richt jouw onderzoek zich op?
Mijn onderzoek richt zich op hoe het afweersysteem na een EBV-infectie op een dusdanige manier verandert dat het zorgt voor uiteindelijke schade aan het brein in mensen met MS. De resultaten uit onze recente studies laten zien dat in mensen met MS een bepaalde groep B-cellen uit de bocht vliegt en het brein binnendringt. Dit lijkt te maken te hebben met een verhoogde mate van aanwezigheid van EBV in deze cellen.
Wat betekenen deze resultaten voor mensen met MS?
Door in kaart te brengen wat de rol is van EBV in het ‘aan’ zetten van schadelijke afweercellen die het brein binnendringen, hopen we een directe aanwijzing te vinden voor de oorsprong van MS. Medicijnen die B-cellen verwijderen, zoals Ocrevus, kunnen MS onderdrukken. Het nadeel is dat dit soort medicatie ook de B-cellen wegneemt die nodig zijn voor een goede afweer. Nu we weten dat niet alle B-cellen uit de bocht vliegen door EBV, kunnen we op zoek naar een manier om alleen de schadelijke B-cellen aan te pakken.
—————————————————————————————————————————————————
Dr. Marvin van Luijn
Dr. Marvin van Luijn is onderzoeker bij ErasMS, het MS-centrum verbonden aan het Erasmus MC in Rotterdam. ErasMS werd opgericht in 2002 en is een kennis- en expertisecentrum voor MS, zowel op regionaal, landelijk als internationaal niveau. De initiatiefnemers van ErasMS kozen Rotterdam als vestigingsplaats vanwege de grote aanwezige kennis van het immuunsysteem, erfelijkheid en virussen. Dankzij donateurs kan Stichting MS Research het wetenschappelijk MS-onderzoek bij ErasMS structureel ondersteunen. In 2016 kreeg Marvin van Luijn van Stichting MS Research een subsidie voor zijn onderzoek naar de rol van het Epstein Barr-Virus in MS.
