‘Soms schuiven mensen keuzes voor zich uit’

Nieuw Unicum te Zandvoort is in de loop der jaren uitgegroeid tot een expertisecentrum voor MS. In de instelling wonen zo’n 125 mensen die de progressieve vorm van deze ziekte hebben. Bianca van Valderen en Corina Donkers zijn verpleegkundig consulent MS bij Nieuw Unicum. Zij vertellen over de blaas – en darmproblemen die bij zo’n 90% van de bewoners voorkomen. Corina kwam hier 32 jaar geleden werken en Bianca is inmiddels ook al 20 jaar in dienst. Beiden dragen nog steeds met veel plezier bij aan de gespecialiseerde zorg, ondersteuning en behandeling die hier geboden worden.

Corina: “Wij zijn met name gericht op de progressieve vorm van MS, maar onze adviezen zijn ook toepasbaar in andere fases van de ziekte. Het ziektebeeld verschilt per persoon, en het verloop is al even grillig. Daarom nemen wij altijd eerst de MS Impact Profile (MSIP) af, een uitgebreide vragenlijst waarmee wij een goed beeld krijgen van de klachten en de ervaringen. Daaruit blijkt dat zo’n 90 tot 95% van onze bewoners met blaas- en/of darmproblemen te maken krijgt. Darmklachten kunnen zowel obstipatie als diarree en incontinentie betreffen, en ook bij de blaas zien wij zowel over- als onderactiviteit.”

Kwaliteit van leven

“Die problemen kunnen wij niet helemaal oplossen”, vertelt Bianca, “maar samen met de patiënt zoeken wij wel naar een manier om de kwaliteit van leven te verbeteren. Dat is altijd maatwerk, passend bij de persoon en bij de specifieke situatie. We bespreken alle voor- en nadelen van de verschillende behandelopties, en soms kan er met kleine aanpassingen al veel meer uit het leven gehaald worden. Als mensen hier terechtkomen, hebben zij vaak al een heel traject achter de rug, waarin ook de poep- en plasproblemen bespreekbaar zijn gemaakt. Daardoor hangt het hier niet in de taboesfeer; eerlijk gezegd verbaast die openheid mij nog wel eens.” 

Hoogcomplexe zorg

“De zorg is in de afgelopen jaren complexer geworden”, vervolgt Bianca. “De ziekte is vaak al in een vergevorderd stadium als mensen hier komen wonen. De meesten zijn rolstoelgebonden en verblijfskatheters komen dus relatief vaak voor, ook omdat de handfunctie soms niet meer goed genoeg is om zelf te katheteriseren. Voor anderen volstaan goede incontinentiematerialen en bekkenbodemfysiotherapie. Soms is een operatie de beste oplossing, bijvoorbeeld een urinestoma, maar meestal komt dat ter sprake als al het andere niet meer werkt. Ik herinner me een mevrouw die in de weekenden nog naar huis ging. Vanwege haar incontinentie was zij voortdurend gefocust op het toilet en ook ’s nachts moest zij er een paar keer uit, waardoor de weekenden haar veel energie kostten. Uiteindelijk is er een katheter via de buikwand in de blaas geplaatst. Die ingreep heeft haar zoveel rust en controle gegeven, dat ze achteraf zei dat ze het jaren eerder had moeten doen.”

Zorgvuldige afweging

Corina: “Dat soort voorbeelden kennen we allemaal. Soms schuiven mensen keuzes voor zich uit, omdat zij het gevoel hebben dat zij anders toegeven aan de MS. Qua darmproblematiek zie je dat ook. Wanneer mensen weinig mobiel zijn, vertraagt de passagetijd, de tijd die het spijsverteringsstelsel nodig heeft om de voedselbrij door te voeren. Obstipatie ligt daardoor op de loer. Darmspoelen kan dan voor de ene bewoner een goede oplossing zijn, terwijl het voor de andere simpelweg te veel energie kost. Dan is het soms toch slimmer om voor medicatie te kiezen, of voor een stoma. Bij bewoners met ontlastingsincontinentie kan een anaaltampon een mooie oplossing zijn. Die ontvouwt zich na inbrenging tot een soort kommetje dat
de ontlasting tegenhoudt, tot wel twaalf uur lang. Iemand kan dan gewoon naar de winkel of het zwembad, zonder de onzekerheid dat het fout gaat. Zo zijn er veel verschillende oplossingen voor verschillende problemen, en die wegen we samen met de bewoners zorgvuldig af.” Bianca besluit: “Wij proberen altijd de mens achter de patiënt te zien en goed te kijken wie we voor ons hebben.” Corina knikt: “Bewoners benaderen zoals je zelf benaderd wilt worden: stapsgewijs kom je dan iedere keer tot een persoonlijke, passende oplossing. 

Artikel met dank aan Coloplast. Klik hier om het hele magazine aan te vragen.

Bron: Coloplast

Website gemaakt door: Sturdy Digital