“MS is een heterogene ziekte met duidelijke man-vrouw verschillen. Mannen hebben meer chronisch actieve ontstekingen en vaker ontstekingen van de zenuwcellen dan vrouwen. Ook zien wij bij mannen een andere hormonale reactie op de MS-ontstekingen.”
Prof.dr. Inge Huitinga
Belang: Het beloop van multiple sclerosis (MS) is bij iedereen anders. Ook reageren mensen met MS verschillend op therapieën. Er zijn duidelijke verschillen tussen mannen en vrouwen. Minder mannen dan vrouwen krijgen MS, maar wanneer mannen MS krijgen, is het beloop vaak ernstiger. Het doel van het onderzoek is om in het hersenweefsel van hersendonoren met MS van de Nederlandse Hersenbank voor MS (NHB-MS) te kijken welke verschillen in MS afwijkingen in de hersenen samenhangen met verschillen in het beloop van MS en of hormonen een rol spelen in deze man-vrouw verschillen.
Methode: Hersenweefsel van 182 donoren met MS van NHB-MS is systematisch onderzocht op aantallen en activiteit van MS-ontstekingen, schade aan zenuwcellen en mate van herstel (remyelinisatie). Deze veranderingen in de hersenen zijn gerelateerd aan het beloop van de ziekte tijdens leven en het geslacht van de patiënt. Daarbij is onderzocht of er een genetische component voor deze verschillen is. Daarbij worden ook hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen in relatie met MS-ontstekingen in kaart gebracht om de eventuele man-vrouw verschillen te verklaren.
Resultaat: We zien dat de MS-ontstekingen na een lange duur van de ziekte (gemiddeld 29 jaar) veel actiever zijn dan aanvankelijk werd gedacht. We zien daarbij dat er grote variatie is onder hersendonoren wat betreft hoe het weefsel er uit ziet onder de microscoop (neuropathologie). Hierbij zien we ook duidelijke man-vrouw verschillen. Hersendonoren met MS die tijdens leven een ernstiger beloop van de ziekte hebben gehad, hebben meer chronisch actieve ontstekingen op het moment van overlijden. Daarnaast zien we dat genetische veranderingen die relateren aan een ernstiger beloop van de ziekte ook relateren aan meer actieve en chronisch actieve ontstekingen. Mannen hebben meer chronisch actieve ontstekingen en vaker ontstekingen van de zenuwcellen dan vrouwen. Ze hebben ook een andere hormonale reactie op de MS-ontstekingen, waarbij mannen lokaal in de hersenen minder progesteron maken.
Impact: We analyseren welke MS-gerelateerde veranderingen in de hersenen een rol spelen bij de grote verschillen tussen MS patiënten en tussen mannen en vrouwen. Hierdoor hopen we dat in de toekomst het beloop van de ziekte en de werkzaamheid van MS-medicatie beter voorspeld kunnen worden. Inzicht in de hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen in relatie tot MS kan leiden tot de inzet van hormonen als onderdeel van de behandeling van de ziekte.
Dit project is mogelijk gemaakt door de VriendenLoterij
Projectnummer: 14-880
