“Het belangrijkste doel van dit onderzoek is om actieve ontstekingen op te sporen bij mensen met MS zonder het gebruik van het contrastmiddel gadolinium. Door het ontwikkelen van een nieuwe MRI-techniek, zijn er minder risico’s en is het minder belastend voor de mensen met MS.”
Dr.ir. Hugo Vrenken
Belang: Magnetic Resonance Imaging (MRI) is cruciaal bij het meten van ontstekingsactiviteit in de hersenen van mensen met MS. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van het contrastmiddel gadolinium. Neurologen gebruiken deze MRI-scans voor het stellen van de diagnose MS en ook bij het starten of veranderen van een behandeling.
Het contrastmiddel gadolinium, dat door middel van een injectie wordt toegediend, passeert de bloed-hersen barrière en wordt vervolgens opgenomen door cellen in de ontstekingshaarden in de hersenen. Actieve MS-ontstekingen worden op deze manier zichtbaar als lichte plekken op een MRI-scan. In de afgelopen jaren is gevonden dat gadolinium zich kan ophopen in de hersenen na herhaaldelijke toediening. Hoewel deze ophoping geen onmiddellijke of korte termijn bijwerkingen heeft, zijn de bijwerkingen op lange termijn (nog) onbekend. Dit is met name relevant voor mensen met MS, aangezien zij in hun leven meerdere malen gadolinium krijgen toegediend. Gezien de onbekende effecten op lange termijn, pleit de radiologische gemeenschap voor beperking van het gebruik van gadolinium waar mogelijk. Dit project heeft tot doel alternatieve strategieën te ontwikkelen om het gebruik van gadoliniumcontrastmiddelen te omzeilen.
Methode: Om dit doel te bereiken maken wij gebruik van een combinatie van geavanceerde MRI-technieken (ASL, IVIM en QSM), beeldanalyse door kunstmatige intelligentie en in het bloed gemeten biomarkers (neurofilament (NFL)). NFL is een biomarker die verband houdt met ontsteking in het centraal zenuwstelsel. Aan het onderzoek doen MS-patiënten mee die op het moment van deelname actieve ontstekingen in de hersenen hebben, die aangekleurd kunnen worden met gadolinium. Deze groep MS-patiënten wordt voor een periode van drie maanden intensief gevolgd. Om vast te stellen of de nieuwe MRI-technieken het gebruik van gadolinium kunnen vervangen, vergelijken wij deze technieken en de waarden van de NFL biomarker met de aanwezigheid van ontstekingshaarden met (actieve laesie) en zonder gadolinium (inactieve laesie). Kunstmatige intelligentie zal worden gebruikt om de verschillende typen MRI-scans verder te analyseren.
Verwacht resultaat: De verwachting is dat de voorgestelde geavanceerde MRI-technieken, NFL-bloedmarkers en kunstmatige intelligentie technieken alternatieven opleveren voor MRI-scans met gadolinium toediening.
Impact: Het belangrijkste doel van het onderzoek is om het gebruik van gadolinium en daarmee gadolinium ophoping in de hersenen te voorkomen. Daarnaast zijn er belangrijke voordelen en minder belasting te verwachten voor het ondergaan van een MRI-scan. Zo is er geen naald meer nodig om contrast toe te dienen en zal een MRI-sessie mogelijk korter gaan duren.
Dit onderzoek is mogelijk gemaakt door cofinanciering van de Hersenstichting.
Projectnummer: 20-1109
