“Een infectie met het Epstein-Barr virus verhoogt het risico om later MS te ontwikkelen. Het virus verschuilt zich jarenlang in B cellen. Deze cellen lijken een nadelige rol te spelen bij MS.”
Dr. Marvin van Luijn
Het Epstein-Barr virus (EBV) speelt een belangrijke rol in het afweersysteem van MS patiënten. EBV infecteert een bepaald type immuuncellen genaamd B cellen, waarin het zich een leven lang schuil houdt. Mensen met de ziekte van Pfeiffer, welke geïnitieerd wordt door een EBV infectie, zijn op den duur gevoeliger voor het ontwikkelen van MS. Het is echter onvoldoende begrepen hoe EBV bijdraagt aan MS.
De aanwezigheid van EBV in B cellen uit het bloed van MS-patiënten wordt berekend aan de hand van het aantal kopieën van het virale genoom per cel. Dit wordt onderzocht voor personen met de vroege vorm van MS. Wij bekijken in het bijzonder een groep patiënten die is behandeld met het medicijn natalizumab. Dit medicijn voorkomt dat B cellen het centrale zenuwstelsel binnendringen en geeft ons de mogelijkheid om deze te bestuderen in het bloed en te vergelijken tussen mensen met een hoge en een lage aanwezigheid van EBV. Daarnaast worden veranderingen in de functie van deze cellen direct na EBV infectie in kaart gebracht.
Wij vinden dat bij gezonde mensen de hoogste hoeveelheid EBV aanwezig is in een specifiek type geheugen B cel. Bij mensen met MS die zijn behandeld met natalizumab, worden juist deze cellen geremd. De B cellen blijken veel van het molecuul genaamd T-bet te hebben. Veel T-bet wordt geassocieerd met sterke activiteit van een afweercel. Direct na EBV infectie blijkt dat de aanwezigheid van dit molecuul in geheugen B cellen is verhoogd. Tijdens kweek zijn B cellen van MS-patiënten met een hoge graad aan EBV beter in staat uit te rijpen en antistoffen te produceren tegen EBV.
Deze resultaten geven aanwijzingen dat B cellen waarin EBV zich schuil houdt beter in staat zijn de hersenen binnen te dringen en antistoffen te produceren tegen EBV. Dit is een eerste stap richting het begrijpen van hoe het afweersysteem van MS-patiënten beïnvloed wordt door EBV. Dit pleit voor onderzoek naar ontwikkeling van nieuwe, meer gerichte therapieën zoals bijvoorbeeld antivirale medicijnen.
