“Ik onderzoek het steunweefsel in hersenengebieden die zijn aangetast door MS en bestudeer hoe dit steunweefsel het gedrag van myeline-vormende cellen beïnvloedt. Mijn doel is om te achterhalen waar en hoe myelineherstel wordt afgeremd en of dit kan worden bijgestuurd.”
Drs. Jody de Jong
Belang:Huidige therapieën voor mensen met MS zijn vooral gericht op de relapse-remitting fase. De progressieve fase vraagt om een andere aanpak, waarbij reparatie van myeline (remyelinisatie) gestimuleerd wordt. De cellen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van myeline, zijn meestal wel aanwezig in de aangetaste gebieden, maar worden door een complexe mix van signalen vanuit het steunweefsel, de zogenaamde extracellulaire matrix, niet gestimuleerd om myeline te maken. In dit project onderzoeken we de gevolgen van die complete en complexe mix aan signalen vanuit het steunweefsel op het gedrag van de myeline-vormende cellen. Wij vermoeden dat de samenstelling van het steunweefsel in MS-laesies dusdanig veranderd is dat het signalen bevat, die het herstel van myeline blokkeren.
Methode: Met een speciale methode wassen we de cellen uit het hersenweefsel van overleden hersendonoren met en zonder MS. Zo blijft alleen het steunweefsel over. Vervolgens laten we op het achtergebleven steunweefsel verschillende soorten cellen groeien. Dit zijn zowel cellen die myeline maken als hersencellen die dat proces beïnvloeden. Door middel van functionele testen bestuderen we hoe deze cellen functioneren in het steunweefsel van aangetaste en niet-aangetaste gebieden. Daarbij wordt bijvoorbeeld gekeken naar beweging, vermenigvuldiging en uitrijping van hersencellen.
Verwacht en voorlopig resultaat: We verwachten met dit project vast te stellen hoe het gedrag van verschillende soorten hersencellen wordt beïnvloed door het steunweefsel en of dit verschillend is voor verschillende MS laesie types. Zo willen we achterhalen of het steunweefsel inderdaad bijdraagt aan het falen van myelineherstel bij MS en zo ja, welke componenten van het steunweefsel hieraan bijdragen. De voorlopige resultaten laten zien dat de voorlopers van myeline-vormende cellen meer uitrijpen en myeline gaan maken als ze op steunweefsel groeien van MS-laesies, in vergelijking met niet-gedemyeliniseerd steunweefsel en steunweefsel van mensen zonder MS. Daarnaast zien we dat er verschillen zijn in de capaciteit om zich te vermenigvuldigen wanneer ze worden uitgezaaid op steunweefsels van de verschillende MS-laesie types. Als het steunweefsel componenten bevat die de vermenigvuldiging van deze cellen remt, kan dat één van de redenen zijn dat het herstel van myeline niet plaats vindt.
Impact: Wij vermoeden dat het steunweefsel in de door MS-aangetaste hersengebieden zodanig verandert dat het herstel van myeline blokkeert. Als we vaststellen hoe verschillende hersencellen reageren op het steunweefsel met en zonder MS, kunnen we vervolgens onderzoeken welke componenten in dit steunweefsel het herstel van myeline positief of negatief beïnvloeden. Uiteindelijk willen we het myelineherstel bevorderen door middel van het blokkeren of toevoegen van de ontdekte stoffen. Dit kan in de toekomst resulteren in nieuwe therapieën voor de progressieve fase van MS.
De subsidie voor het onderzoek van Jody is mogelijk gemaakt door het Fund Girn, een fonds dat wordt beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Stichting MS Research selecteerde de onderzoeksprojecten en draagt zorg voor de monitoring van de voortgang en resultaten.
Projectnummer: 21-1118
