< Terug naar onderzoeken

Onderzoeksinformatie

Project nummer: 16-972
Subsidievorm: Meerjarig project
Doel: Behandeling
Onderzoekers:
Dr. J. Meilof
Instituut: MS Centrum Noord Nederland
Budget: € 414.000,- voor 4 jaar, 2017-2023
Status: Afgerond

Verzamelplaats voor MS-lichaamsmateriaal

Belang: Op initiatief van MS Centrum Noord Nederland, en dankzij de Vriendenloterij en Stichting MS Research, is in het UMCG is de MSiPS Biobank opgericht voor het verzamelen van lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek aan MS. De deelnemers bestaan uit mensen met verschillende beloopsvormen van MS, broers of zussen van deze mensen die zelf geen MS hebben en niet-familie gerelateerde mensen zonder MS. Wat de biobank bijzonder maakt is dat uit het lichaamsmateriaal ook zogeheten ‘geïnduceerde pluripotente stamcellen’ (iPS-cellen) worden gemaakt. iPS-cellen komen in het lichaam niet voor, maar zijn uitermate waardevol voor wetenschappelijk onderzoek aan MS omdat ze tot bijna elk gewenst celtype van het lichaam kunnen worden omgezet, inclusief hersencellen. De iPS-cellen kunnen daardoor gebruikt worden om nieuwe kweekmodellen voor MS te ontwikkelen en te onderzoeken.

Jan werkt aan een betere behandeling van MS

Helpt u mee?

Bloed omzetten naar stamcellen

Methode: Van elke deelnemer wordt een kleine hoeveelheid bloed afgenomen. Uit het bloed worden in het laboratorium bloedcellen, plasma en DNA geïsoleerd en opgeslagen voor onderzoek. Een deel van de bloedcellen wordt in een 6 maanden durend proces omgezet tot iPS-cellen. Ook wordt van elke deelnemer een genetisch profiel gemaakt op basis van het verkregen DNA. Het opgeslagen lichaamsmateriaal, de iPS-cellen en de profielen worden beschikbaar gesteld aan onderzoekers die een geschikt onderzoeksplan hebben ingediend. Ondertussen worden in het laboratorium nieuwe iPS-afgeleide kweekmodellen voor MS ontwikkeld.

Maken van hersenmodellen

Resultaat: Inmiddels heeft de MSiPS Biobank 69 geschikte deelnemers geïncludeerd, waarvan 59 personen al bloed hebben gedoneerd voor het project. Er zijn 40 iPS-cellijnen gemaakt en meerdere lijnen zijn nog in verschillende stadia van proces. Niet alleen wij, maar ook andere onderzoekers kunnen gebruik maken van de MSiPS Biobank. We hebben een website gemaakt, waarbij deelnemers zich kunnen aanmelden en geïnteresseerde onderzoekers lijnen kunnen aanvragen(www.msips-biobank.nl). Bij het opzetten van kweekmodellen voor MS hebben we protocollen geoptimaliseerd om de iPS-cellen om te zetten naar alle verschillende cellen van het centrale zenuwstelsel, welke vervolgens samengebracht kunnen worden in een kweekschaal (‘2D’-MS kweekmodel’). Een andere aanpak is de verschillende hersencellen gezamenlijk laten vormen in klompjes cellen (zogenaamde ‘3D-MS kweekmodel’ of organoïden).

Wetenschappelijk onderzoek naar MS versnellen

Impact: We verwachten met de MSiPS Biobank en de te ontwikkelen kweekmodellen voor MS het onderzoek te versnellen en een beter inzicht te krijgen in de oorzaken en behandeling(en) van de verschillende beloopsvormen van MS.

 

Nieuwsberichten:

 

Dit project is mogelijk gemaakt door de deelnemers van de VriendenLoterij.
Projectnummer: 16-972