“Mijn onderzoek richt zich op een specifieke groep immuuncellen die een rol spelen bij de verergering van MS-symptomen. Dit onderzoek zal ons uiteindelijk meer informatie geven over de ontwikkeling en de functie van deze schadelijke cellen. Informatie die later mogelijk gebruikt kan worden bij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor MS-patiënten.”
Drs. Cindy Hoeks
Belang: Cytotoxische CD4+ T cellen (CD4 CTL) zijn een bepaald type immuuncellen, waarvan reeds bekend is dat zij bijdragen aan de verergering van symptomen van mensen die lijden aan multiple sclerose (MS). Deze cellen zijn niet aanwezig bij elk individu, maar ontstaan wanneer immuuncellen langdurig blootgesteld worden aan een ziekteverwekker. Deze cellen vinden we dan ook voornamelijk terug bij oudere personen, mensen die een chronische virale infectie hebben, of patiënten die lijden aan auto-immuunziektes. We weten nog niet precies hoe deze cellen zich ontwikkelen, maar uit eigen werk en literatuur blijkt dat de omstandigheden waaronder deze cellen ontstaan mogelijk een invloed kunnen hebben op de kenmerken van deze cellen. In deze studie willen we onderzoeken of er verschillen zijn in de kenmerken van CD4 CTL wanneer deze ontstaan door een chronische virale infectie, te weten cytomegalovirus (CMV), of door de auto-immuunziekte MS, of door een combinatie van beiden. Dit geeft ons nieuwe handvatten in de zoektocht naar een manier om deze schadelijke immuuncellen specifiek te kunnen bestrijden.
Methode: Dit project maakt gebruik van een vernieuwende techniek, genaamd “single cell sequencing”, waarbij genetische informatie van één enkele cel gecombineerd wordt met informatie over eiwitten die zich op deze cel bevinden. Zo hebben we veel informatie verzameld over specifiek deze CD4 CTL en hun voorloper-cellen, terwijl hiervoor slechts een kleine hoeveelheid materiaal nodig was van mensen met MS en gezonde proefpersonen.
Resultaat: De eerste analyses van onze dataset geven aan dat de CD4 CTL cellen vooral terug te vinden zijn bij proefpersonen die een CMV infectie gehad hebben. Nadere analyse moet nog uitwijzen of het hebben van MS hierbij nog van invloed is op de specifieke kenmerken van deze CD4 CTL. Daarnaast volgt uit onze data dat er verschillende soorten CD4 CTL te onderscheiden zijn. De specifieke verschillen tussen deze types CD4 CTL worden momenteel nader onderzocht, maar duiden er mogelijk op dat deze cellen verschillende effecten kunnen hebben op het ziektebeeld van mensen met MS.
Impact: De resultaten van dit project bevestigen dat CMV indirect kan bijdragen aan een sneller verloop van MS via het ontstaan van CD4 CTL cellen. De dataset die hier gegenereerd is, geeft een zeer gedetailleerd beeld van de kenmerken van deze CD4 CTL. Deze kennis kan in de toekomst toegepast worden bij het ontwikkelen van nieuwe behandelmethodes, waarbij specifiek alleen deze schadelijke cellen aangepakt kunnen worden.
Dit onderzoek is mogelijk gemaakt door de Blom-de Wagt Foundation.
Projectnummer: 21-1113
